Ứng dụng zombie trên smartphone là gì và ta nên làm gì với chúng?

Khi Halloween đang đến gần, cũng đã đến lúc thanh lọc điện thoại của bạn các "ứng dụng zombie" được cài đặt sẵn để “hút máu” của máy (chính là pin đó) và khiến dữ liệu của bạn có thể lọt vào tay hacker. Đây là cách phát hiện một ứng dụng zombie trong smartphone của bạn.

Ứng dụng zombie là gì?

Chúng không phải là các game zombie, mà là các loại ứng dụng được cài đặt sẵn trên điện thoại. Thông thường, tất cả chúng đều là những phần mềm do chính các nhà sản xuất điện thoại tạo ra. Trong các trường hợp khác, chúng là các ứng dụng mà dù bạn xóa đi, nhưng vẫn chạy ngầm lén lút.

Thực tế, bất kỳ ứng dụng nào bạn không sử dụng nữa có thể là ứng dụng zombie, như ứng dụng tìm chỗ đậu xe, hoặc Candy Crush, mà bạn đã không chơi trong nhiều năm qua. Ngay cả sau khi bạn xoá ứng dụng, siêu dữ liệu (metadata) của nó vẫn tồn tại trong điện thoại của bạn.

Theo nghiên cứu năm 2015 từ Forensiq, một công ty phát hiện quảng cáo gian lận. Trong ngành quảng cáo, những ứng dụng này có thể tạo ra những vụ cướp tài chính nghiêm trọng.

Forensiq đã chỉ ra hơn 5.000 ứng dụng di động lừa đảo quảng cáo trên cả thiết bị Android và iOS. 

Đây là cách nó hoạt động: một ứng dụng trông vô hại, như đèn pin, chạy liên tục một khi bạn cài đặt nó, ngay cả khi bạn không sử dụng nó. Báo cáo của Forensiq lưu ý rằng trong một ngày, một ứng dụng có thể tiêu thụ tới hai gigabyte dữ liệu và chạy hơn 16.000 quảng cáo trong nền, mà bạn không biết.

Vấn đề còn tồi tệ hơn khi các ứng dụng này không thể được phát hiện bởi phần mềm chống vi-rút như các loại máy tính sử dụng, Giám đốc điều hành của Forensiq, David Sendroff nói với trang Ad Age.

Sendroff cho biết các ứng dụng có thể chạy tới 700 quảng cáo mỗi giờ. Chỉ một ứng dụng nhưng có khả năng hiển thị quảng cáo khoảng một hoặc hai phút một lần. Như vậy, chúng sẽ là nguồn tốn pin nghiêm trọng cho điện thoại của bạn.

Nhưng mối đe dọa lớn nhất mà các ứng dụng zombie gây ra là chính là nguy cơ bị xâm phạm dữ liệu.

Nếu các ứng dụng chỉ chạy nền, trường hợp tốt nhất là chúng chỉ chiếm dung lượng và gây hao pin. Trường hợp xấu nhất? Dữ liệu không hoạt động của bạn được lưu trữ trong các ứng dụng đó có thể bị tin tặc tiếp cận, từ địa chỉ email cho đến thông tin thẻ tín dụng của bạn.

Mike Zaneis, phó chủ tịch điều hành và cố vấn chung của Cục quảng cáo tương tác, nói với Ad Age rằng báo cáo của Forensiq là “cực kỳ bất ngờ".

Làm thế nào để chống lại những ứng dụng Zombie

Nếu bạn lo ngại rằng tất cả các ứng dụng đó sẽ phá huỷ điện thoại của bạn thì đây là một số cách để bạn có thể “thanh lọc" máy.

1. Sàn lọc các ứng dụng không sử dụng

Lấy ra một mảnh giấy và viết ra một danh sách các ứng dụng bạn thường xuyên sử dụng và thấy cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của bạn. Xóa bất cứ thứ gì  không nằm trong danh sách.

2. Tìm kiếm email của bạn cho các “tài khoản zombie”

Có lẽ email của bạn đã “qua tay" nhiều nơi khi tải xuống ứng dụng mới. Vì vậy, hãy tìm kiếm hộp thư đến của bạn để tìm các cụm từ như "xác nhận email của bạn", "tài khoản mới" hoặc "xác minh địa chỉ email của bạn", tất cả trong số đó sẽ làm nổi bật lên các tài khoản bạn có thể muốn đóng hoặc ứng dụng bạn có thể muốn xóa.

3. Đừng dùng Facebook để đăng nhập vào ứng dụng của bên thứ ba

Facebook là một trong những nơi khiến bạn dễ bị xâm phạm dữ liệu nhất. Ứng dụng mạng xã hội nãy liên tục chạy nền và cũng thu thập thông tin từ các ứng dụng của bên thứ ba khác mà bạn đã ủy quyền. Vì vậy, hãy kiểm tra kỹ tất cả các ứng dụng và dịch vụ bạn đã kết nối thông qua Facebook, cũng như Twitter và Google. Để kiểm tra các quyền đó, hãy truy cập vào đây cho Facebook, ở đây cho Twitter và ở đây cho Google.

4. Ẩn đi các ứng dụng không thể xoá

Một số ứng dụng zombie được cài đặt sẵn không thể bị xóa. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn luôn phải nhìn mặt chúng. Chỉ cần tạo một thư mục mới trên màn hình ứng dụng của bạn và chứa tất cả những ứng dụng vô dụng, khó chịu ở đó. Bằng cách đó bạn sẽ không phải nhìn vào chúng trừ khi bạn muốn. Điều đó có giết chết ứng dụng zombie không? Không. Nhưng ít nhất nó sẽ giúp bạn thoải mái hơn.

Theo GenK